درمان اسکار زخم
اسکار زخم چیست؟
اسکار زخم به رد یا اثری گفته میشود که پس از ترمیم زخم، سوختگی، جراحی یا آسیب های پوستی روی سطح پوست باقی می‌ماند. اسکار یا جای زخم چیز غیر طبیعی نیست و نتیجه طبیعی فرآیند التیام پوست هستند که ممکن است در برخی افراد برجسته، فرو رفته یا تغییر رنگ یافته ظاهر شوند. نوع اسکار، شدت آن، و نحوه مراقبت از زخم، همگی در ظاهر نهایی اسکار تأثیر گذار هستند.
بسیاری از افراد پس از جراحی، تصادف یا حتی جوشهای شدید، با باقی ماندن اثر زخم مواجه می‌شوند. این اسکارها علاوه بر ظاهر، ممکن است روی اعتماد به نفس افراد نیز تأثیر منفی بگذارند، به‌ویژه زمانی که در نواحی قابل مشاهده مانند صورت، دست یا گردن قرار داشته باشند. به همین دلیل شناخت اسکار زخم، انواع آن و روشهای درمانی موجود، برای بسیاری از افراد اهمیت دارد.
انواع اسکار پوستی
اسکارها ممکن است به شکلهای مختلفی ظاهر شوند؛ از اسکارهای صاف و کم رنگ گرفته تا اسکارهای برجسته مانند کلوئید یا هیپرتروفیک. عواملی مثل ژنتیک، نوع پوست، عمق زخم و نحوه درمان اولیه زخم نقش مهمی در شکل‌گیری نهایی اسکار دارند. در برخی موارد، بدن به‌صورت غیرطبیعی بهبود پیدا میکند و باعث تولید بیش از حد کلاژن شده که منجر به اسکارهای ضخیم و برجسته میشود.
در علم پزشکی و زیبایی و در کلینیک زخم فردیس در کرج، راهکارهای متعددی برای بهبود یا کاهش ظاهر اسکار زخم ارائه شده است. از درمانهای خانگی و پمادهای موضعی گرفته تا لیزر، جراحی زیبایی و تزریق استروئید، بسته به نوع اسکار و شرایط فردی، میتوان روش مناسب را انتخاب کرد. اما پیشگیری از اسکار با مراقبت صحیح از زخم از همان ابتدا، همیشه بهترین راهکار است.
در ادامه این مقاله کلینیک زخم فردیس به طور کامل به بررسی انواع اسکار زخم، دلایل به وجود آمدن آنها، راههای درمان و نکات مهم برای پیشگیری از جای زخم خواهیم پرداخت. اگر شما هم با اثر زخم روی پوست خود درگیر هستید، این راهنمای جامع میتواند کمک بزرگی برایتان باشد.
جای زخم ها بسته به نوع، اندازه، محل و مدت زمان تشکیل، به درمان های مختلفی نیاز دارند. هدف اصلی از درمان، کاهش قابل مشاهده بودن اسکار، بازگرداندن عملکرد طبیعی پوست و کاهش هرگونه ناراحتی است. در ادامه، روش های موثر برای بهبود انواع اسکارها را بررسی می کنیم.
درمانهای سطحی اسکار زخم
برای اسکارهای تازه یا خفیف مناسب هستند:
- پانسمان سیلیکونی یا ژل سیلیکون
- با حفظ رطوبت و تنظیم تولید کلاژن، به نرم و صاف شدن اسکار کمک می کند.
- بهترین گزینه برای اسکارهای برجسته و کلوئیدی.
- باید چند ماه به طور مداوم استفاده شود.
- کرم های حاوی عصاره پیاز
- التهاب را کاهش داده و ممکن است ظاهر اسکار را بهبود بخشد.
- بیشتر در مراحل اولیه تشکیل اسکار موثر است.
- مرطوب کننده ها و روغن های طبیعی
- از خشکی پوست جلوگیری می کنند، اما تاثیر مستقیم کمی بر کاهش اسکار دارند.
- کرم های کورتونی
- برای کاهش خارش، قرمزی و التهاب اسکارهای برجسته تجویز می شوند.
درمانهای کلینیکی و نیمه تهاجمی
برای اسکارهای متوسط یا قدیمی تر کاربرد دارند:
- لیزر درمانی
- لیزرهای قوی CO₂، اربیوم: لایه برداری عمیق و تحریک بازسازی پوست.
- لیزرهای ملایم تر (فرکشنال، پالسی): کاهش قرمزی و بهبود بافت بدون دوره نقاهت طولانی.
- درمان با سوزن های ریز (میکرونیدلینگ)
- با ایجاد زخم های کنترل شده، تولید کلاژن را افزایش می دهد.
- برای اسکارهای فرورفته ناشی از آکنه یا آبله مرغان عالی است.
- لایه برداری شیمیایی
- با استفاده از اسیدهای مختلف (مثل گلیکولیک یا سالیسیلیک)، پوست را جوان تر می کند.
- بیشتر روی اسکارهای سطحی تاثیرگذار است.
- تزریق مواد پرکننده
- موادی مانند هیالورونیک اسید یا چربی خود بیمار برای پر کردن فرورفتگی ها استفاده می شود.
نتایج موقتی (حدود یک تا دو سال) دارد.
جراحی و روشهای تهاجمی درمان اسکار زخم
برای اسکارهای عمیق، وسیع یا مشکل ساز به کار می روند:
- جراحی زیبایی اسکار
- برداشتن اسکار قدیمی و بخیه زدن دقیق برای ایجاد خط باریک تر و کم تر قابل مشاهده.
- تکنیک های تغییر جهت اسکار مثل Z-plasty
- با تغییر جهت اسکار، آن را با خطوط طبیعی پوست هماهنگ می کنند.
- پیوند پوست
- در موارد شدید، پوست سالم از ناحیه دیگر بدن به محل اسکار منتقل می شود.
درمان های تزریقی اسکار زخم
برای اسکارهای سفت و برجسته:
- تزریق کورتون (مثل تریامسینولون)
- با کاهش التهاب و کلاژن، اسکارهای کلوئید و هایپرتروفیک را صاف می کند.
- معمولا چند جلسه تزریق لازم است.
- تزریق داروهای خاص مثل 5FU
- داروهای ضدتکثیر سلولی که برای اسکارهای مقاوم استفاده می شوند.
روش های تکمیلی و نوین
– پرتودرمانی (رادیوتراپی)
– فقط در موارد بسیار شدید کلوئید، بعد از جراحی برای جلوگیری از عود.
– پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
– با تزریق پلاسمای خون خود بیمار، روند ترمیم تسریع می شود.
– سلول های بنیادی و روش های پیشرفته
– در حال تحقیق و توسعه برای نتایج بهتر.
راهکارهای پیشگیری از اسکار شدید
– همیشه زخم را تمیز و پوشیده نگه دارید.
– از کرم های ترمیم کننده و ضدآفتاب استفاده کنید.
– از دستکاری دلمه یا زخم خودداری کنید.
– در صورت امکان، از سیلیکون ژل یا پد استفاده نمایید.
چگونه روش مناسب را انتخاب کنیم؟
– اسکارهای تیره یا مسطح: لیزر، پیلینگ، کرم های روشن کننده.
– اسکارهای فرورفته: پرکننده ها، میکرونیدلینگ، لیزر.
– اسکارهای برجسته: تزریق کورتون، لیزر، جراحی.
– کلوئیدها: ترکیب تزریق، لیزر و جراحی.
برای انتخاب بهترین روش، می توانید با متخصصین ما در کلینیک فردیس کرج مشورت کنید. معمولا ترکیبی از روش ها نتیجه بهتری خواهد داد.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.